De kelderzwam is een veel voorkomende schimmel, die zowel rondhout, als gezaagd hout aantast. De schimmel zit dikwijls in hout dat door lekkage of inwateren nat is geworden, met name in de delen en balken van begane-grondvloeren. Dit gebeurt vooral als het vloerhout te nat is verwerkt of als het vocht kan opnemen uit de grond of de muren (bij onvoldoende ventilatie).
De kelderzwam veroorzaakt bruine rot, waarbij zich op het houtoppervlak donkerbruine tot zwarte strengen gebundelde schimmeldraden vormen, die vaak waaiervormig zijn vertakt.

De kelderzwam tast

de celwanden van het hout volledig aan, waarbij voornamelijk de cellulose wordt afgebroken; de lignine blijft vrijwel onaangetast. Hierdoor gaat de sterkte van het hout snel achteruit. De zwam ontwikkelt zich alleen dan in hout, wanneer dit te vochtig is. De optimale temperatuur voor de kelderzwam is ongeveer 21° C, vanaf 35° C treedt nog geringe groei op. Onder 0° C stopt de groei, maar de zwam is langdurig bestand tegen temperaturen tot -30° C.